De opgang: Opdracht

Opdracht niveau 5 | Polarisatie

Titel De opgang
Niveau boek niveau 4
Opdracht niveau 5 | Polarisatie
Studielast 3 uur
Werkvorm Individueel
Focus Maatschappelijke functie
Je leert reflecteren op de functie van literatuur in het maatschappelijk debat.
Gemaakt door Dietske van den Berg-Geerlings
Bron Bron 1

A

  1. Zoek een definitie op van ‘polarisatie’.
  2. Geef een paar voorbeelden van polarisatie in de maatschappij.  


B

Bekijk bron 1, in elk geval de eerste drie kwartier. Let op: het gaat om een lang interview dat op de site in stukken is geknipt. Je kunt linksboven in beeld de verschillende fragmenten aanklikken. Het is een diepzinnig gesprek, waarin een aantal begrippen aan de orde komen, die je in verband zou kunnen brengen met Hertmans' boeken, o.a. met De opgang.  

  1. Eerst heeft Hertmans het over het lesgeven en in verband daarmee het ‘spreken’. Leg uit welke vorm van spreken Hertmans belangrijk vindt, in het onderwijs, maar ook daarbuiten.
  2. Zie je deze manier van denken ook terug in de zoektocht van de geschiedschrijver in De opgang? Leg je antwoord uit.
  3. Een ander begrip dat terugkomt in het gesprek is ‘utopie’. In hoeverre is er in De opgang sprake van utopie(ën)?
  4. Hertmans heeft een voorliefde voor ‘dialectisch denken’. Wat houdt dat precies in? Vind je deze manier van denken ook terug in het onderzoek naar Willem Verhulst? Leg je antwoord uit.
  5. In het interview verwijst Hertmans naar de filosofen Heidegger en Wittgenstein. Deze filosofen zeggen dat taal niet de wereld beschrijft, maar de wereld schept. In hoeverre heeft Hertmans zelf met De opgang ook een wereld geschapen? Leg je antwoord uit.
  6. Volgens Hertmans is er in de mens een voortdurend conflict tussen de neiging tot zelfbehoud en de spiegelneuronen. Herken je dit conflict ook in De opgang? Kijk daarvoor niet alleen naar Willem Verhulst, maar ook naar de onderzoeker (Hertmans zelf). Geef voorbeelden van de drang tot zelfbehoud én van de neiging tot empathie en/of altruïsme.


C

Denk je dat literatuur, zoals het boek De opgang en/of het met elkaar spreken over de bij B genoemde begrippen, een bijdrage kan leveren aan het terugdringen van polarisatie in de samenleving? Leg je antwoord uit.