Advocaat van de hanen: Opdracht
Opdracht niveau 6 | Oeuvre
'A.F.Th. van der Heijden (1951) is zonder meer een van de grootste Nederlandse naoorlogse schrijvers. De meeste van zijn romans gaan over de Nederlandse (of westerse) cultuur-in-brede-zin vanaf de jaren '50. Vanwege die trouw aan 'zijn' thematiek wordt Van der Heijden beschouwd als oeuvreschrijver – een schrijver wiens werk in feite één omvangrijk verhaal vormt. Zijn romans komen het meest tot hun recht als ze in onderlinge samenhang worden gelezen.'
Met deze alinea opent de introductie op Lezenvoordelijst van Het schervengericht, een roman van Van der Heijden uit de cyclus 'Homo duplex' (op N6). Het zijn nogal grote woorden. Zijn ze in overeenstemming met het beeld dat bijv. in het literatuurboek bij jou op school van deze schrijver wordt geschetst? Op Literatuurgeschiedenis.nl komt Van der Heijden helemaal niet eens voor …
Je gaat in deze opdracht een beschouwing schrijven over het oeuvre van Van der Heijden en de betekenis van zijn schrijverschap in de moderne Nederlandse literatuur. Hoeveel woorden? Dat zal ervan afhangen hoe belangrijk Van der Heijden uiteindelijk blijkt te zijn. Jouw tekst wordt de paragraaf die in het literatuurboek of op Literatuurgeschiedenis.nl had moeten staan. (Er worden bij deze opdracht veel bronnen aangeboden. Het is misschien niet nodig om alles te bekijken. Maak een verstandige keuze.)
| Titel | Advocaat van de hanen |
|---|---|
| Niveau boek | 5 |
| Opdracht | Niveau 6 | oeuvre |
| Studielast | 4 uur |
| Werkvorm | Individueel |
| Focus | Oeuvre |
| Je leert | Reflecteren op de betekenis van de schrijver en van deze roman binnen zijn oeuvre |
| Gemaakt door | Pieter Waalewijn |
| Bron 1 | Sander Bax, 'A.F.Th. van der Heijden', in: Kritisch Literatuur Lexicon (bijgewerkt tot februari 2015) |
| Bron 2 | Hugo Brems, Altijd weer vogels die nesten beginnen. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1945-2005, m.n. p. 554-556 |
| Bron 3 | G.J. van Bork, 'A.F.Th. van der Heijden' |
| Bron 4 | Juryrapport bij de Constantijn Huygensprijs 2011 (voor het hele oeuvre), en dankwoord Van der Heijden |
| Bron 5 | Van der Heijden in het 'schrijversalfabet' |
| Bron 6 | Overzicht van de cyclus 'De tandeloze tijd', bijgewerkt tot 1998 |
| Bron 7 | 'De wereld draait door' (7 november 2016): gesprek met Van der Heijden n.a.v. de verschijning van deel 6 van 'De tandeloze tijd', met een overzicht van de hele cyclus |
| Bron 8 | R.P. Meijer, 'Hanekammen en fuga’s' |
| Bron 9 | Carel Peeters, 'De jaloezie van de tijd' |
A
Vraag 1
Kijk eerst – via het register – welke aandacht het literatuurboek bij jou op school besteedt aan Van der Heijden. Noteer in een paar steekwoorden welke zaken het literatuurboek aan de orde stelt. Als er op jouw school niet met een literatuurboek gewerkt wordt, vraag dan op een geschikt moment aan je literatuurdocent hoe belangrijk Van der Heijden volgens hem/haar is voor de moderne Nederlandse literatuur. Leg zijn/haar antwoorden vast.
Vraag 2
Bestudeer bron 1-5 en maak aantekeningen die betrekking hebben op het hele oeuvre van Van der Heijden. Houd er rekening mee dat de informatie in sommige bronnen voortijdig ophoudt; voor de jongste actualiteit moet je toch op het internet zijn. Let op de grote lijnen:
- Genres die Van der Heijden beoefende
- Ontwikkeling(en) in/van zijn oeuvre: de twee cycli en de losse titels- Hoogtepunten
- Thematiek van het oeuvre
B
Welke rol speelt Advocaat van de hanen binnen 'De tandeloze tijd' en in het geheel van Van der Heijdens oeuvre?
Bestudeer bron 6-9 en maak aantekeningen die specifiek betrekking hebben op deze roman. Denk hierbij aan:
- Bekendheid van 1990 tot heden
- Van der Heijdens thematiek
- Deel 4 tussen deel 3 (dat pas later verscheen!) en deel 5 in- Verkoopcijfers; de verfilming; eventuele literaire prijzen
- De waardering bij recensenten en literatuurcritici
C
Je hebt nu waarschijnlijk wel genoeg aantekeningen om je beschouwing over Van der Heijden te kunnen schrijven.
Vraag 1
Schets een genuanceerd beeld van het oeuvre van Van der Heijden en geef aan welke plaats Advocaat van de hanen binnen dit oeuvre inneemt. Maak ook duidelijk welke betekenis Van der Heijden heeft voor de moderne Nederlandse literatuur.
Vraag 2
Wat heeft dit oeuvre-onderzoek nou opgeleverd voor jouw visie op en waardering van Advocaat van de hanen? Ga je nog eens een ander deel proberen?
