Het jongensuur
Lezen voor de lijst
‘Het jongensuur’ beschrijft, in de ik-vorm, de ervaringen van het joodse meisje Simone tijdens de oorlog. In 1940, als zij 9 jaar is, krijgt ze te horen dat zij alleen, gescheiden van haar ouders, moet onderduiken. Door de jaren heen gaat ze van onderduikadres naar onderduikadres. Telkens weer moet ze zich aanpassen aan een nieuwe omgeving en bijna overal blijft ze een buitenstaander.
Daarnaast verzet ze zich tegen haar steeds duidelijker wordende vrouw-zijn: ze wil een jongen zijn en weigert voor te sorteren op de rol die een vrouw kennelijk moet vervullen. De werkelijkheid biedt haar nauwelijks ruimte, maar haar fantasie kent geen grenzen.
Leen het e-book en het luisterboek in de online Bibliotheek-app
Dyslectisch? Lees dit boek bij Passend Lezen als gesproken boek.
Meer informatie over Passend Lezen.
Leesaanwijzingen
Dit kleine boekje uit 1969 is verrassend modern door op een open manier het thema ‘gender’ aan de orde te stellen. Het verhaal wordt achterstevoren verteld: van 1945 terug naar 1940; dat is wel duidelijk aangegeven, maar het roept ook vragen op. De grootste moeilijkheid van dit boek zit in de ‘randteksten’ rondom het verhaal: motto’s in het Duits en het Spaans, en een duister ‘Voorbericht’ – waarmee het boek dus afsluit. Je moet dit boek sowieso met veel aandacht lezen, want er wordt heel wat 'tussen de regels' verteld. Weinig bladzijden, maar genoeg stof tot nadenken.
Om over na te denken
Het jongensuur: het uur waarin het zwembad alleen voor jongens open is. Is zoiets een goed idee - vooropgesteld dat er ook een meisjesuur (alleen open voor meisjes) is? Of is het eerder een vorm van discriminatie?
Erbij horen of je buitengesloten voelen – hoeveel invloed heeft zoiets op de ontwikkeling van een kind/puber?
Bepaalt je gender je identiteit?
Als jong meisje verafschuwt Simone de verwachtingen waar volwassen vrouwen in haar ogen aan moeten voldoen. Denk jij weleens na over het hokje waar jij later in moet passen?
“Vrouwen en joden, dat is bijna hetzelfde dacht ik. Ze kunnen niets terug doen, ze zijn altijd schuldig.” (p. 38) Wat vind jij van deze gedachte van Simone, vrouw én jodin?
Als een verhaal achterstevoren wordt verteld, wat zouden daarvan de voordelen en de nadelen kunnen zijn?
Boekentip
Wat anderen van dit boek vonden
'Het taalgebruik in Het jongensuur was niet moeilijk, ongeveer zoals een meisje van veertien dat zou schrijven. Het bestaat uit korte, realistische zinnen. Er zit spottende humor in. Soms is het taalgebruik wat warrig, zoals gedachten kunnen gaan. (...) Het boek heeft mij duidelijker laten begrijpen hoe iemand zich voelt als die van geslacht zou willen veranderen. De gedachten en de wereld zoals Simone die ervaart verbazen mij niet en laten mij ook niet anders nadenken, ik ben immers zelf ook kind.'
Een leerling uit VWO6, op: scholieren.com
'Ik vond het een interessant verhaal. Leuk en niet te moeilijk om te lezen. Alleen was het soms moeilijk om weer over te schakelen naar het volgende (vorige) onderduikadres. Dan was de situatie weer ineens heel anders. Ook was het aan het begin en het eind vreemd om te lezen.'
Een leerling uit HAVO4, op: scholieren.com
'Het boek is goed geschreven en bestemd voor jongeren. Ik zal het dan ook aanraden als je van oorlogsboeken houdt. Het boek is niet geschikt voor mensen die van avonturen en spannende boeken houden, want dat gebeurt niet echt veel in het boek. Je leest er wel snel doorheen. (...) Er zit niet echt een eind aan dit verhaal. Het eindigt met het begin. Dat was wel jammer, want ik vind boeken met een gesloten eind leuker dan boeken met een open eind.'
Een leerling uit VWO4, op: scholieren.com
Uittreksel
Log in met je bibliotheekpas en bekijk het uittreksel op Uittrekselbank.
In de bibliotheek hoef je niet in te loggen.
Recensies
Log in met je bibliotheekpas en bekijk de recensies op Literom.
In de bibliotheek hoef je niet in te loggen.
Lees meer over Het Jongensuur op literatuurgeschiedenis.org
Over de auteur
Andreas Burnier is de schrijversnaam van Catharina Irma Dessaur (1931-2002). Zij studeerde filosofie in Amsterdam en Parijs, een studie die ze afmaakte in Leiden, waar ze ook wiskunde studeerde. Ze promoveerde cum laude op een sociaal-criminologisch proefschrift en werd hoogleraar criminologie in Nijmegen.
In 1965 debuteerde Burnier met de roman Een tevreden lach, waarvoor ze de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs kreeg. Ook voor haar latere werk ontving ze verschillende literaire prijzen. Haar boeken waren vaak omstreden vanwege het radicale feminisme en de homo-erotiek. Burnier noemde Het jongensuur haar meest autobiografische boek, ‘bijna van de eerste tot de laatste letter echt gebeurd’. Haar eerste roman Een tevreden lach is tot op zekere hoogte te lezen als een vervolg op Het jongensuur.
Op deze site vind je informatie over de auteur: Andreas Burnier
Lees meer over de auteur Andreas Burnier op literatuurgeschiedenis.org
Na dit boek verder op Lezen voor de lijst:
-
Margriet de Moor
-
Erwin Mortier
-
Marieke Lucas Rijneveld
-
Gerhard Durlacher
-
Carry van Bruggen
-
Anna Blaman
-
Doeschka Meijsing