A

Anton maakt op zijn achtste iets afschuwelijks mee: hij verliest zijn ouders en broer en is dan, zo zou je kunnen zeggen, alleen op de wereld. Is De aanslag daarmee ook een droevige roman? Heb je tijdens het lezen een traantje moeten wegpinken of een zakdoek nodig gehad? Kies uit: ja, regelmatig / een enkele keer / nee, nooit.

B

Mensen reageren allemaal verschillend wanneer ze een verschrikkelijke gebeurtenis hebben meegemaakt. Toch hebben onderzoekers wel een aantal gedragingen gevonden die je vaak terugziet bij mensen die een trauma moeten verwerken en/of rouwen. Hieronder zie je de meest voorkomende (zie ook bron 1):

Herbeleven

• steeds weer aan de gebeurtenis denken
• naspelen wat er is gebeurd
• nachtmerries hebben
• heftig reageren op dingen die aan de gebeurtenis doen denken (emotioneel of lichamelijk)

Vermijden

• er niet over willen praten
• plaatsen, dingen of mensen die doen denken aan de gebeurtenis vermijden
• ontkennen dat het is gebeurd
• zich terugtrekken/afzonderen
• plezier in hobby's en interesses verliezen
• negatieve gedachten over de toekomst hebben

Verhoogde prikkelbaarheid

• moeite hebben met concentreren
• moeilijk inslapen/doorslapen
• snel boos zijn op anderen
• snel schrikken (bijvoorbeeld van harde geluiden)
• heel waakzaam zijn

Overige reacties

• schuldgevoelens hebben
• last hebben van buikpijn/hoofdpijn
• regressief gedrag (bijvoorbeeld weer in bed plassen of duimzuigen, zich aan ouders vastklampen)
• roekeloos zijn (bijvoorbeeld zonder te kijken de straat oversteken)

Welke van deze gedragingen zie je ook bij Anton terug? Vul hiervoor de tabel in:

C

In de laatste episode krijgt Anton in zijn Italiaanse huisje een angstaanval. (Vanaf: 'Omdat de slager in het dorp…'). Bij welk van de gedraging(en) in het schema past dit hoofdstuk het best? Licht je antwoord toe.


D

Aan het slot van de roman, als Anton de hele toedracht weet, bevindt hij zich in een mensenzee. Passen de gevoelens die hij dan heeft bij de gedragingen die bij opdracht B staan beschreven? Licht je antwoord toe.


E

Stel je voor: Mulisch had de scenes uit opdracht C en D vanuit het ik-perspectief van Anton geschreven. Met welke uitspraken ben je het dan eens en met welke niet? Licht je antwoord steeds toe.

Optie 1: De aanslag zou een emotioneler boek zijn.
Optie 2: De aanslag zou dan een beter boek zijn. 
Optie 3: De aanslag zou dan een geschikter boek zijn voor mensen die zelf een trauma te verwerken hebben.
Optie 4: De aanslag zou een boek zijn waar je dieper over moet nadenken dan nu het geval is.


F

Waarom zou Mulisch voor De aanslag nu juist gekozen hebben voor een auctoriale verteller? Baseer je antwoord op wat je bij alle voorgaande opdrachten hebt geantwoord.